J-1 vizesi, Amerika Birleşik Devletleri'nin sunduğu değişim programlarına katılmak isteyen yabancı vatandaşlar için tasarlanmış geçici bir vize türüdür. Resmi adıyla "Exchange Visitor Visa" olarak bilinen bu vize, farklı ülkelerden gelen ziyaretçilerin ABD'de eğitim, araştırma ve kültürel deneyimler kazanmalarını sağlarken, kendi kültürlerini de Amerikalılarla paylaşmalarını amaçlar.
J-1 vizesi programı, 1961 yılında Fulbright-Hays Yasası (Karşılıklı Eğitim ve Kültürel Değişim Yasası) kapsamında kurulmuştur. Programın temel amacı uluslararası işbirliğini güçlendirmek, kültürlerarası anlayışı teşvik etmek ve küresel eğitim standartlarını yükseltmektir. Bu program sayesinde, dünyanın dört bir yanından gelen katılımcılar ABD'de yaşama, çalışma ve eğitim görme fırsatı bulurken, aynı zamanda kendi ülkelerine döndüklerinde edindikleri bilgi ve deneyimleri paylaşabilirler.
J-1 Vizesi Kategorileri Nedir ve Kimler Başvurabilir?
J-1 vizesi programı, farklı amaçlara hizmet eden çeşitli kategorilere ayrılmıştır. Bu kategoriler arasında üniversite öğrencileri, araştırmacılar, profesörler, doktorlar, au pair'ler (çocuk bakıcıları), stajyerler, öğretmenler, kamp danışmanları ve iş eğitimi alanlar bulunmaktadır. Şimdi kısaca her birine değinelim:
Öğrenci Değişim Programları
Lisans ve lisansüstü öğrencilerinin ABD'deki üniversitelerde eğitim görmesini sağlar. Öğrenciler, tam zamanlı eğitim programlarına katılabilir veya araştırma projelerinde yer alabilirler.
Stajyer ve Eğitim Programları
Yeni mezunlar veya hâlâ öğrenci olanlar için ABD'deki şirketlerde staj yapma fırsatı sunar. Stajyerler, kendi alanlarında pratik deneyim kazanırken, Amerikan iş kültürü hakkında da bilgi edinirler.
Öğretmen ve Profesör Değişimleri
Yabancı öğretmenler ve profesörler, ABD'deki eğitim kurumlarında ders verebilir veya araştırma yapabilirler.
Tıbbi Eğitim ve Araştırma
Yabancı doktorlar ve tıp öğrencileri için ABD'deki hastanelerde ve tıp merkezlerinde eğitim almalarına veya araştırma yapmalarına olanak sağlar.
Au Pair Programları
Genç yetişkinlerin Amerika’da ikamet eden ailelerin yanında yaşayarak çocuk bakımı hizmeti sunduğu bu program, kültürel alışverişi teşvik ederken katılımcılara eğitim fırsatları da sunar.
Kamp Danışmanlığı ve Kısa Dönemli Programlar
Yaz kamplarında çalışmak isteyen yabancılar veya kısa süreli bilimsel ve kültürel ziyaretler için gelen bilim insanları, sanatçılar ve diğer profesyoneller için tasarlanmıştır.
J-1 Vizesi Başvuru Süreci ve SEVIS
J-1 vizesi başvuru süreci, SEVIS (Öğrenci ve Değişim Ziyaretçi Bilgi Sistemi) ile yürütülür. SEVIS, ABD Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza Dairesi (ICE) tarafından yönetilen ve ülkedeki yabancı öğrencilerin ve değişim ziyaretçilerinin takibini sağlayan federal bir bilgi sistemidir.
İlk Adım - Sponsor Kuruluş Bulmak
Başvuru sürecinin ilk adımı, ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından onaylanmış bir sponsor kuruluş bulmaktır. Sponsor, değişim programınızı organize eder ve DS-2019 formunu (J-1 Uygunluk Sertifikası) düzenler. Bu form, değişim programınızın detaylarını, süresini ve finansal bilgilerinizi içerir ve vize başvurusunun temel belgesidir.
İkinci Adım - SEVIS Ücret Ödemesi
Sponsor kuruluş sizi SEVIS sistemine kaydettikten sonra, belirlenen SEVIS ücretini ödemeniz zorunludur. Ardından, DS-160 formunu (Göçmen Olmayan Vize Başvuru Formu) çevrimiçi olarak doldurmanız, vize başvuru ücretini ödemeniz ve yerel ABD Büyükelçiliği veya Konsolosluğundan vize görüşmesi için randevu almanız gerekir.
Üçüncü Adım - Vize Mülakatı
Vize görüşmesi sırasında DS-2019 formu, pasaport, fotoğraflar, finansal belgeler ve diğer destekleyici belgeleri sunmanız beklenir. Konsolosluk görevlisi programınızın amacını, finansal durumunuzu ve ülkenize geri dönme niyetinizi değerlendirecektir. Başvurunuz onaylanırsa, pasaportunuza J-1 vizesi yapıştırılır ve ABD'ye seyahat edebilirsiniz.
J-1 Vizesi Sahiplerinin Sorumlulukları ve Yükümlülükleri
J-1 vizesi sahiplerinin ABD'de bulundukları süre boyunca belirli sorumlulukları yerine getirmeleri önemlidir. Bu sorumluluklar arasında program gerekliliklerine uyum, adres değişikliklerini bildirme ve sağlık sigortası edinme gibileri yer alır.
Program Kurallarına Riayet
Katılımcılar, sponsor kuruluşun belirlediği program gerekliliklerine uymakla yükümlüdür. Bu, düzenli katılım, raporlama ve değerlendirme süreçlerini içerebilir. Adres değişikliklerini sponsor kuruluş aracılığıyla 10 gün içinde SEVIS sistemine bildirmek zorunludur.
Sağlık Sigortası
J-1 vizesi sahipleri, ABD'de bulundukları süre boyunca kapsamlı bir sağlık sigortasına sahip olmalıdır. Sigorta; acil tıbbi bakım, tahliye ve vefat durumunda anavatana nakil masraflarını karşılamalıdır.
Bazı J-1 programları "iki yıllığına anavatana dönme" olarak bilinen bir gerekliliğe tabiydi. Bu şart, belirli ülkelerden gelen veya hükümet tarafından finanse edilen programlara katılan kişilerin J-1 programları tamamlandıktan sonra en az iki yıl kendi ülkelerinde ikamet etmelerini gerektiriyordu. Katılımcılar, bu süreyi tamamlamadan H-1B çalışma vizesi veya ABD'de kalıcı oturum (Green Card) için başvuramıyorlardı. Ancak geçtiğimiz aylarda uygulamaya konulan bir düzenleme ile Türkiye J-1 vizesinin bu şartına tabi ülkeler arasından çıkarıldı.
J-1 Vizesi Sahiplerinin Aile Üyeleri
J-1 vizesi sahiplerinin eşleri ve 21 yaşından küçük (bekâr) çocukları, J-2 vizesi ile ABD'ye gelebilirler. J-2 vizesi sahipleri, ABD'de eğitim görebilirler. J-2 vizesi sahiplerinin statüsü J-1 vize sahibinin statüsüne bağlıdır; yani J-1 vizesinin geçerliliği sona erdiğinde J-2 vizesi de geçersiz olur.
J-1 Vizesi ve Çalışma İzni
J-1 vizesi sahiplerinin çalışma hakları katıldıkları program türüne göre değişiklik gösterir. Örneğin, stajyerler ve iş eğitimi alanlar programlarının bir parçası olarak belirli işyerlerinde çalışabilirler. Öğrenciler ise genellikle kampüs içinde sınırlı saatlerde çalışma hakkına sahiptirler.
Bazı J-1 kategorileri için programın bir parçası olarak çalışma zorunludur. Örneğin, au pair programı katılımcıları ev sahibi ailenin yanında çocuk bakımı hizmeti sunarlar. Benzer şekilde, kamp danışmanları da kamp süresince çalışırlar.
Öte yandan J-1 vizesi sahiplerinin çalışma koşulları sponsor kuruluş tarafından belirlenir ve denetlenir. Sponsor, katılımcının çalışma ortamının güvenli olduğunu ve program amaçlarına uygun olduğunu garanti etmekle yükümlüdür.
J-1 Vizesi ve Kültürel Değişim
Kültürel değişim, J-1 programının sadece bir yan faydası değil, temel bir bileşenidir. Bu nedenle, J-1 vizesi başvurusunda bulunanların kültürel alışverişe açık olmaları ve bu deneyimi en iyi şekilde değerlendirmeye istekli olmaları önemlidir.
J-1, bir vize olmasının ötesinde, ABD'nin sunduğu en kapsamlı değişim programlarından biridir. Bu program, katılımcılara ABD'de yaşama, çalışma ve eğitim görme fırsatı sunarken, aynı zamanda kendi kültürlerini paylaşma imkanı da sağlar. Başvuru süreci ve program gereklilikleri detaylı olsa da sunduğu deneyim ve fırsatlar birçok kişi için bu çabaya değer niteliktedir.
Siz de Amerika'daki eğitim ve değişim fırsatlarından yararlanmak istiyorsanız, J-1 vizesi programlarını detaylı olarak inceleyebilir ve kariyer hedeflerinize uygun bir program bulabilirsiniz. Unutmayın ki iyi bir planlama ve hazırlık başarılı bir J-1 vizesi deneyiminin anahtarıdır.
Grape Law’ın uzman avukatları, size J-1 başvuru sürecinde yardımcı olabilir. Başvurunuzun ilk adımından son adımına kadar kapsamlı bir hizmet için [email protected]’a e-postalarınızı göndererek bize ulaşabilirsiniz.
